Şanlıurfa
29 Mart, 2024, Cuma
  • DOLAR
    32.37
  • EURO
    34.97
  • ALTIN
    2325.5
  • BIST
    9079.97
  • BTC
    70265.98$

DEPREM PSİKOLOJİSİ İLE TRAVMA SONRASI BESLENME

10 Mart 2023, Cuma 14:50
DEPREM PSİKOLOJİSİ İLE TRAVMA SONRASI BESLENME

İnsanın üzerinde hiçbir kontrolünün olmadığı, aniden oluşan, insan psikolojisini en fazla olumsuz şekilde etkileyen doğal afetlerin başında deprem felaketi gelmektedir. Bu felaketi önleyememek ve öncesinde tespit edememek insanı belirli savunma mekanizmaları oluşturmaya yönlendirir. Özellikle deprem gibi felaketlerde insanoğlu çevresindeki birilerine, bir güce, bir şeye inanmak ister. İnsan psikolojisi kendisini koruma altına almak ve kötü olaylardan sonra günlük işlerine odaklanabilmek için belirli düşünce sistemleri oluştururlar. Deprem sırasında ve sonrasındaki insanın verdiği tepkiler farklılık gösterse de, her insanda temel ortak duygu korkudur. Bu yüzden depremin travmatik yanı baskın ve çok güçlü şekilde kendini gösterir. Depremin şiddeti ve ortamı yanında insanların karakter yapısı da insanın depreme karşı farklı tepkiler oluşturmasını sağlar. Uyku uyuyamama, kapalı mekanlara girememe, açlık veya tokluk hissinin kaybı vb. gibi.

Gıda ve düşünce mekanizması arasındaki bağlantı, sağlıklı yaşam dünyasında giderek daha önemli bir konu haline gelmektedir. Bu kapsamda birçok beslenme uzmanı ve araştırmacı beslenmeye travma (çok stresli bir olaya duygusal ve fiziksel tepki) sonrası özellikle dikkat edilmesi gerektiği ve doğru beslenmenin travma tedavisinde kullanılabileceği konusunda fikirler ileri sürmektedirler.

Yemek ve beslenme şekli tek başına kişiyi travmadan kurtaramaz fakat iyileşmesinde önemli rol oynayabileceğini düşünülmektedir. Travma olarak kronik stres, alınan gıdanın sindiriminde katabolik bir süreç olarak kendisini göstermekte ve sağlıklı dokuları parçalayabilmektedir. Bu kayıpları önleyebilmemiz için, vücudumuzun ihtiyaç duyduğu belirli temel besin maddelerini diyetimiz ile dışarıdan alarak ortaya çıkabilecek enfeksiyonları önlememiz gerekmektedir.

Bu amaçla deprem sonrası özellikle travma geçiren, geçirdiği düşünülen kişilerin beslenmelerinde naçizane tavsiyelerimiz şunlar olabilir. 

1. ️Düzenli yemek yenilmelidir. Travma yaşayan biri için, düzenli yemek isteği çoğu zaman oluşmaz, ancak düzenli yemek yiyememe vücudumuzu daha fazla strese sokabilmektedir. Düzensiz öğünler, ortamda yiyecek yetersizliği olduğu sinyalini beyne gönderir ve kan şekerinde dengesizliğe sebep olur. Bunun sonucunda vücutta enerji depolarından glikoz çıkışını sağlayan kortizol salgılanır.

2. ️Düzenli su içilmesi elzemdir. Vücudun susuz kalması bilişsel ve sindirim işlevleri üzerinde olumsuz etkiler oluşturur. Beynin yaklaşık ¾ ü sudur. Susuzluk her türlü ağrı ve enfeksiyon için başlangıç sebeplerdendir.

3. ️Düzenli belirli seviyede karbonhidratların alınması gereklidir. Glikoz beynin tercih ettiği enerji kaynağıdır. Karbonhidratlar aynı zamanda optimal enerji ve kan şekeri seviyelerini korumanın anahtarıdır. Kan şekerini sabit tutmak için glisemik indeksi düşük karbonhidratların tüketilmesi tavsiye edilmektedir.

4. ️Omega 3 yağ asitleri alımını artırmak gereklidir. Gıdalardaki Omega 3 yağ asitleri (balık, ceviz vb.) beyin hücre zarlarının yapısında bulunur ve öneli görevlerinden birisi de iltihap önleyicidir.

5.️ Elma, nar, erik, kayısı, pancar, pazı, brokoli gibi renkli meyve-sebzeler yenilmelidir. Bunlar iyi bir antioksidan kaynağı-çeşitliliği sağlarlar ve genel olarak anksiyete ile ortaya çıkan oksidatif stresin zararlı etkilerine karşı vücudun savunma mekanizmasını güçlendirirler.

6. ️Mineral açısından zengin özellikle magnezyum ve çinko açısından zengin gıdaların (kuruyemişler-kabak çekirdeği, muz, yumurta, derin deniz balığı vb.) tüketilmesi uygun olacaktır. Magnezyum kasların gevşemesine yardımcı olur, hafızayı güçlendirir, unutkanlığı azaltır, sinir sisteminin çalışmasını düzenler, depresyona yönelimi azaltır, daha enerjik bir ruh hali oluşturur.

7. ️Proteince zengin besinlerin tüketilmesi faydalı olur. Proteinler nörotransmiterlerin (kimyasal haberciler) üretimi, kan şekerinin düzenlenmesi ve doku onarımı için büyük öneme sahiptir.

8.️ Sindirim sisteminin desteklenmesi gereklidir. Stres ve kaygı, sindirim sisteminin yavaşlamasına (kabızlığa) veya hızlanmasına (ishal vb.) neden olabilir. Düzenli sindirimin sağlanması için çorbalar, lifli gıdalar, probiyotikler ve özellikle yemeği gerçekten çiğnemek için zaman ayrılması büyük önem arz etmektedir. Ayrıca, temel basit fiziksel hareketlerin (yürüyüş vb.) uygulanması elzemdir.

9. ️Yenilen-içilen uyarıcıların (kahve, çay, enerji içeceği, alkollü içecekler, çikolata vb.)sınırlanması gereklidir. Genel olarak uyarıcılar uyku fonksiyonlarını bozabilir. Ayrıca, uyarıcılar vücuttaki stres hormonlarının salgılanmasını artırarak vücudun ekstra stres oluşturmasını destekleyebilir.

Deprem travmasından kurtulmak kesinlikle kolay olmayacaktır. Ancak yukarıda belirttiğimiz belirli beslenme ipuçlarını dikkate almak, travmanın iyileşmesinde önemli bir adım olacaktır. Ayrıca, değişik sosyal aktiviteler de size bu konuda destek verebilecektir. Dikkatinizi ve düşüncelerinizi işinize, sosyal aktivitelerinize vermeniz ve beslenme için belirli detayları dikkate almanız sizin travmatik duygularınızdan uzaklaşmanızı sağlayabilecektir.

Sevdiklerinizle, sağlıklı, mutlu ve huzurlu nice günleriniz olsun…

 

Yorum Yazın

E-posta hesabınız sitede yayımlanmayacaktır. Gerekli alanlar ile işaretlenmişdir.

Facebook Yorum